Uchwała Nr XXVIII/243/2013 Rady Miejskiej w Mirosławcu z dnia 27 marca 2013 roku w sprawie przyjęcia Miejsko-Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Gminy Mirosławiec na 2013 rok

Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXVIII/243/2013 
Rady Miejskiej w Mirosławcu  
z dnia 27 marca 2013 r. 
 

MIEJSKO - GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH DLA GMINY MIROSŁAWIEC NA ROK 2013.    

Wprowadzenie 

1. Spośród licznych problemów społecznych jakie występują w naszym kraju problemy związane z alkoholizmem mają szczególne znaczenie. Do problemów tych można zaliczyć:  

1) używanie alkoholu przez młodzież,  

2) uszkodzenia zdrowia osób uzależnionych,  

3) uszkodzenia zdrowia związane z nadużywaniem alkoholu,  

4) zaburzenia życia rodzinnego związane z alkoholem, w tym zjawisko przemocy w rodzinie,  

5) naruszenie prawa przez osoby będące pod wpływem alkoholu, w tym kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu,  

6) naruszanie prawa przez osoby handlujące alkoholem,  

7) straty ekonomiczne, uszkodzenia środowiska pracy.  

2. Do nasilenia wymienionych powyżej problemów przyczyniają się takie czynniki jak:  

1) niewystarczająca wiedza społeczności lokalnej w zakresie uzależnień,  

2) szkodliwe postawy społeczne wobec problemów alkoholowych,  

3) zbyt duża dostępność i promocja napojów alkoholowych,  

4) wysoki poziom spożycia alkoholu i ryzykowne wzory picia.  

3. W Polsce podstawę prawną rozwiązywania problemów alkoholowych stanowi ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 ).  

4. Ustawa kompleksowo reguluje zagadnienia dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, wskazuje zadania z tego zakresu oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizację, określa również źródła finansowania tych zadań. Reguluje funkcjonowanie rynku napojów alkoholowych, określa zasady kontroli obrotu tymi napojami. Reguluje także dziedzinę promocji i reklamy napojów alkoholowych, a także formułuje przepisy karne dotyczące obrotu i reklamy alkoholu. Wprowadza regulacje dotyczące postępowania wobec osób nadużywających alkoholu, określa podstawy lecznictwa odwykowego oraz wskazuje kompetencje i zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.  

5. Ustawa stanowi, że większość kompetencji w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych zlokalizowanych jest na poziomie gmin. Tak więc do zadań własnych gminy należy:  

1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu,  

2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,  

3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo ? wychowawczych i socjoterapeutycznych,  

4) wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych,  

5) podejmowanie interwencji w przypadku złamania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim lub nietrzeźwym oraz w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych,  

6) występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego,  

7) wspieranie zatrudnienia socjalnego i finansowanie centrów integracji społecznej.  

6. Realizacja tych zadań prowadzona jest w formie programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, który każdego roku przyjmowany jest przez radę gminy w formie uchwały. Tak więc każda gmina w Polsce ma obowiązek posiadać taki plan działania. Kluczową rolę w rozwiązywaniu problemów alkoholowych na szczeblu lokalnym ustawodawca powierzył gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Jest ona powoływana w każdej gminie przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Do ustawowych zadań komisji należy:  

1) inicjowanie działań w zakresie realizacji zadań własnych gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych,  

2) podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,  

3) opiniowanie wydawania zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaży,  

4) kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych.  

Rozdział 1.
Źródła finansowania Programu 

1. Źródłem finansowania zadań Programu są środki finansowe z budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 ) dochody z opłat uzyskiwanych za wydawanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych gminy mogą przeznaczać wyłącznie na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz na realizację programów przeciwdziałania narkomanii. Środki te nie mogą być przeznaczane na inne cele.  

Rozdział 2.
Dane statystyczne 

1. Wg stanu na dzień 31 grudnia 2012 roku Gmina Mirosławiec liczy 5 528 mieszkańców. Szacuje się, że osoby uzależnione od alkoholu to ok. 3 % populacji. Przyjmując to założenie można stwierdzić, że ponad 166 osób to osoby uzależnione. Zatem jeszcze liczniejszą grupę stanowią osoby żyjące w tych rodzinach ( współmałżonkowie, rodzice, dzieci itp.). Z danych Posterunku Policji w Mirosławcu wynika, że w 2012 roku Policja przeprowadziła 153 interwencji domowych, z czego 107 to interwencje dotyczące przemocy co stanowi 70%. W 80 % sprawca był w stanie nietrzeźwym. Policja założyła 9 Niebieskich Kart. Naruszenie prawa przez osoby będące pod wpływem alkoholu w stosunku do podejrzanych ogółem przedstawia się następująco:  

2. Policja zatrzymała 44 kierowców będących pod wpływem alkoholu. Wypadki z udziałem nietrzeźwych - 0. O dostępności napojów alkoholowych świadczy liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych. W naszej gminie liczba ta ogółem wynosi 34, w tym:  

1) 23 punkty do spożycia alkoholu poza miejscem sprzedaży, co wg zawartości alkoholu przedstawia się następująco:  

- do 4,5 % - 21,  

- od 4,5 % do 18 % - 19,  

- powyżej 18 % - 16,  

2) 14 punktów do spożycia alkoholu w miejscu sprzedaży, co wg zawartości alkoholu przedstawia się następująco:  

- do 4,5 % - 13,  

- od 4,5 % do 18 % - 3,  

- powyżej 18 % - 4.  

3. Jeden punkt sprzedaży napojów alkoholowych przypada na około 163 osoby.  

Rozdział 3.
Stan zasobów 

1) Posterunek Policji w Mirosławcu,  

2) Miejsko ? Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Mirosławcu,  

3) Miejsko ? Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu,  

4) Zespół Szkół w Mirosławcu,  

5) Zespół Szkół w Piecniku,  

6) Samorządowe Przedszkole ? Słoneczko ? w Mirosławcu,  

7) Przedszkole nr 137 JW nr 3299 w Mirosławcu Górnym,  

8) zakłady opieki zdrowotnej w Mirosławcu  

9) organizacje pozarządowe,  

10) Parafie,  

11) Straż Miejska w Mirosławcu,  

12) Ośrodek Kultury w Mirosławcu.  

1. Ważną rolę w profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi pełnią świetlice środowiskowe. Do świetlic tych uczęszcza ogółem około 200 dzieci. Oprócz zasobów naszej gminy mieszkańcy mają możliwość korzystania z usług Punktu Konsultacyjnego dla Uzależnionych, Współuzależnionych i Ofiar Przemocy w Rodzinie przy Poradni Zdrowia Psychicznego w Wałczu NZOZ. W Punkcie tym zatrudnieni są:  

- specjalista terapii uzależnień,  

- terapeuta i specjalista ds. uzależnień,  

- pomoc terapeutyczna.  

Rozdział 4.
Cele Programu 

1) Zapobieganie powstawaniu problemów alkoholowych na terenie naszej gminy.  

2) Podniesienie świadomości społeczności lokalnej, w tym dzieci i młodzieży z zakresu problemu alkoholizmu.  

3) Budowanie wsparcia dla działań na rzecz przeciwdziałania alkoholizmowi.  

4) Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie, w tym dla dzieci i młodzieży.  

Rozdział 5.
Zadania do realizacji 

1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych i współuzależnionych oraz udzielanie rodzinom z problemem alkoholowym pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Działanie:  

1) Zakup dodatkowych usług w Poradni Zdrowia Psychicznego i Uzależnień w Wałczu NZOZ Punkt Konsultacyjny dla Uzależnionych, Współuzależnionych i Ofiar Przemocy w Rodzinie na udzielanie świadczeń zdrowotnych, w zakresie uzależnienia od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz terapii osób współuzależnionych i dotkniętych przemocą w rodzinie. Zadania Punktu:  

- udzielanie wsparcia psychospołecznego,  

- wstępna diagnoza zjawiska przemocy domowej,  

- terapia dla osób uzależnionych, współuzależnionych i ofiar przemocy w rodzinie,  

- programy edukacyjno ? korekcyjne dla sprawców przemocy w rodzinie,

- ? pilotowanie? problemów osób uzależnionych, współuzależnionych i ofiar przemocy w rodzinie, wymagających dalszego skierowania tych osób do właściwych instytucji ( policja, pomoc społeczna itp. ),  

- prowadzenie sesji rodzinnych,  

- kierowanie dzieci z rodzin dysfunkcyjnych do świetlicy środowiskowej czy innych zajęć pozalekcyjnych,  

- kierowanie osób wymagających szczególnej opieki do poradni specjalistycznych ( Poradnia Zdrowia Psychicznego w Wałczu, Poradnia Psychologiczno ? Pedagogiczna w Wałczu ),  

- współpraca z kuratorami sądowymi, pedagogami szkolnymi, pomocą społeczną w zakresie udzielania właściwej pomocy,  

- psychoedukacja i motywowanie osób uzależnionych do zaprzestania picia i podjęcia leczenia odwykowego.  

2) Zapewnienie dostępu do pomocy terapeuty ds. uzależnień i do pomocy prawnej poprzez dofinansowanie Punktu Interwencji Kryzysowej w Wałczu działającym przy PCPR w Wałczu.  

2. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży. Działanie:  

1) finansowanie działalności świetlic środowiskowych:  

- refundowanie kosztów zatrudnienia instruktora,  

- doposażenie świetlic: zakup materiałów dydaktycznych niezbędnych do prowadzenia zajęć,  

- dofinansowanie zajęć w okresie wakacji letnich i ferii zimowych,  

2) uruchamianie w zależności od potrzeb nowych świetlic środowiskowych,  

3) realizacja w placówkach oświatowych i w świetlicach środowiskowych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży z zakresu uzależnień i przemocy w rodzinie,  

4) promocja zdrowego stylu życia przy wykorzystaniu placówek oświatowych i ośrodka kultury, w tym prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, w tym zajęć sportowych będących integralną częścią programów profilaktycznych,  

5) udzielanie pomocy i wsparcia rodzicom dzieci, które piją alkohol - rozpowszechnianie telefonów zaufania: ? Niebieska Linia ? i ? Pomarańczowa Linia ?,  

6) dystrybucja materiałów informujących o możliwościach uzyskania pomocy w przypadku problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie ( ulotki, informacja na stronach internetowych instytucji, działalność pracowników socjalnych, Policji, oświaty, parafii itp. ),  

7) prowadzenie działalności informacyjno ? edukacyjnej skierowanej do społeczności lokalnej oraz do rodzin, w których występuje problem alkoholowy i przemoc w rodzinie ( broszury, ulotki, informacje na stronach internetowych itp. ),  

8) podejmowanie przez lekarzy i pielęgniarki czynności zmierzających do zastosowania wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego ( współpraca z MGKRPA ),  

9) upowszechnianie informacji o zadaniach zespołu do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie i o zadaniach komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,  

10) wspieranie pracy interdyscyplinarnego zespołu do spraw przemocy w rodzinie, w tym działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji członków zespołu,  

11) realizacja programów dla rodziców przygotowujących ich do wychowywania dzieci bez stosowania przemocy i radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w procesie wychowania dzieci.  

3. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych. Działania poprzez:  

1) nawiązanie współpracy z Kościołem Katolickim w zakresie działań na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców ( udział policjantów w obchodach Dnia Świętego Krzysztofa ? patrona kierowców ),  

2) akcje Policji i straży miejskiej prowadzonych na rzecz trzeźwości kierowców ( zakup materiałów promocyjnych ),  

3) współpraca z Policją, pomocą społeczną, placówkami oświatowymi, służbą zdrowia itp. w zakresie promocji i realizacji zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,  

4) zainicjowanie wspólnych szkoleń z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych takich służb jak: Policja, pomoc społeczna, placówki oświatowe, służba zdrowia i innych.  

Rozdział 6.
Zadania Miejsko ? Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu 

1) Podejmowanie czynności zmierzających do ustalenia zastosowania wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego,  

2) Pokrywanie kosztów wydania opinii przez biegłych sądowych ( psychiatrę i psychologa ) orzekających na zlecenie MGKRPA w przedmiocie uzależnienia od alkoholu.  

3) Pokrywanie kosztów opłat sądowych, w związku ze złożeniem wniosku o poddanie się leczeniu odwykowemu.  

4) Systematyczne kontrolowanie zasad prowadzenia reklamy i promocji napojów alkoholowych.  

5) Systematyczne kontrolowanie dostępności alkoholu, w szczególności w zakresie przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.  

6) Stosowanie procedury ? Niebieskiej Karty ?.  

7) Udział przedstawiciela MGKRPA w pracach zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie.  

Rozdział 7.
Zasady wynagradzania członków Miejsko ? Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 

1. Działalność Miejsko ? Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu finansowana jest ze środków przeznaczonych na realizację Programu. Za udział w pracach komisji przysługuje wynagrodzenie na podstawie umowy zlecenia w wysokości 10 % aktualnie obowiązującego minimalnego wynagrodzenia.  

2. Określa się stawkę za 1 km przebiegu pojazdu w podróży służbowej pojazdem samochodowym nie będącym własnością gminy dla członków Komisji w wysokości 0,52 zł bez względu na pojemność skokową silnika.  

Rozdział 8.
Zasady funkcjonowania świetlic środowiskowych 

1. Celem działania świetlic środowiskowych jest przede wszystkim wspieranie rodziny w procesie przygotowywania dzieci i młodzieży do samodzielnego życia, kształtowania właściwych postaw społecznych poprzez objęcie ich w czasie wolnym od zajęć szkolnych opieką oraz zajęciami edukacyjnymi i profilaktycznymi, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży zagrożonych wykluczeniem społecznym, pochodzących z rodzin ubogich, posiadającym problemy wychowawcze oraz inne dysfunkcje społeczne.  

2. Świetlice środowiskowe funkcjonują w ramach struktury Ośrodka Kultury w Mirosławcu w takich miejscowościach jak: Mirosławiec, Mirosławiec Górny, Łowicz Wałecki, Piecnik, Jabłonowo, Bronikowo, Hanki.  

3. Świetlice środowiskowe funkcjonują w oparciu o bazę lokalową świetlic wiejskich.  

4. Świetlice środowiskowe realizują następujące zadania wobec dzieci:  

1) współudział w procesie wychowania,  

2) zapewnienie opieki,  

3) pomoc w nauce,  

4) organizację czasu wolnego,  

5) tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi zainteresowań i wypełniania obowiązków szkolnych,  

6) współpracę z rodzicami i szkołą w procesie wychowania,  

7) promocję zdrowego stylu życia,  

8) dożywianie poprzez prowadzenie zajęć kulinarnych,  

9) zaspokajanie potrzeb emocjonalnych kompensujących braki wynikające z dysfunkcyjności rodzin i środowiska.  

5. W celu realizacji zadań w świetlicach środowiskowych zatrudniani są instruktorzy. Świetlice środowiskowe działania opiekuńczo ? wychowawcze mogą także opierać na wolontariacie oraz osobach odbywających staże i praktyki studenckie.  

6. W wykonywaniu swoich zadań świetlice środowiskowe współpracują z:  

1) rodzicami wychowanków,  

2) środowiskiem lokalnym,  

3) samorządem i jego jednostkami organizacyjnymi,  

4) organizacjami społecznymi,  

5) wolontariatem,  

6) w zależności od potrzeb z innymi podmiotami.  

7. Nadzór nad świetlicami środowiskowymi sprawuje Dyrektor Ośrodka Kultury w Mirosławcu, który kieruje, organizuje i koordynuje ich działalność i jest bezpośrednim przełożonym zatrudnianych w nich pracowników.  

8. W celu realizowania zadań przez świetlice środowiskowe Dyrektor Ośrodka Kultury współpracuje z Miejsko - Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mirosławcu.  

9. Utrzymanie obiektów świetlic środowiskowych finansowane jest z budżetu gminy.  

10. Koszty związane z bieżącą działalnością świetlic środowiskowych pokrywane są z budżetu gminy ze środków pochodzących z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, przy czym koszty te obejmują:  

1) koszt zatrudnienia instruktora,  

2) inne wydatki związane z działalnością świetlic środowiskowych, w szczególności:  

- zakupy materiałów niezbędnych do merytorycznej działalności np. pomoce dydaktyczne,  

- inne wydatki związane z działalnością świetlic.  

11. Działalność świetlic środowiskowych może być wspierana ze środków pozabudżetowych gminy.  

12. Świetlice środowiskowe czynne są od poniedziałku do piątku, z wyjątkiem dni wolnych od pracy. W miarę możliwości organizacyjnych świetlice środowiskowe mogą funkcjonować również w dni wolne od pracy i w godzinach dostosowanych do potrzeb organizowanych akcji na rzecz wychowanków. Godziny otwarcia świetlic środowiskowych ustala Dyrektor Ośrodka Kultury w Mirosławcu.  

13. Świetlice środowiskowe funkcjonują także w okresie ferii zimowych i wakacji letnich, a godziny ich pracy w tym czasie ustalane są w zależności od planu zajęć.  

14. Zajęcia w świetlicach środowiskowych przewidziane są dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, przy czym zakłada się, że w sytuacjach szczególnie uzasadnionych istnieje możliwość przyjęcia dziecka w innym wieku.  

15. Pobyt w świetlicach środowiskowych jest bezpłatny.  

16. Uczestnictwo w zajęciach świetlic środowiskowych wymaga zgody opiekuna prawnego dziecka.  

17. Program został pozytywnie zaopiniowany przez członków Miejsko ? Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na posiedzeniu w dniu 24.01.2013 r.