Jeziora

Charakterystyka wybranych jezior gminy Mirosławiec

Bardzo istotnym elementem hydrograficznym są jeziora. Największe jeziora w gminie Mirosławiec mają genezę polodowcową i leżą w rynnach polodowcowych.

Jeziora w obrębie obszarów bezodpływowych są najczęściej pochodzenia wytopiskowego.

W gminie Mirosławiec znajduje się 22 jezior posiadających powierzchnię powyżej 1 ha. Ich łączna powierzchnia wynosi 1127,45 ha, co daje wskaźnik jeziorności około 3,06 %. Istnienie dużej ilości jezior świadczy o młodości krajobrazu, gdyż jego jeziora są elementem hydrograficznym podlegającym najszybszym zmianom. Lustro wody ulega obniżaniu, często nadmiernemu przez nie zawsze wnikliwie przemyślaną meliorację. Drugim czynnikiem zmniejszającym powierzchnię lustra wody w jeziorach jest ich zarastanie, tym silniejsze im zbiornik jest płytszy i woda bogatsza w składniki pokarmowe dla roślin. Pozostałością po dawnych jeziorach są obszary bagien i mokradeł przekształcające się w łąki z występującymi w podłożu złożami torfu i gytii. Obszary bAgien, mokradeł i łąk są ważnym czynnikiem regulującym stosunki wodne.

* W granicach administracyjnych gminy Mirosławiec znajduje się północna część jeziora Bytyń Wielki o powierzchni 241 ha.

Opis wybranych jezior

Jezioro Bytyń Wielki

Jezioro Bytyń Wielki leży na terenie trzech gmin: Wałcz, Mirosławiec i Tuczno. Jest największym i najgłębszym z jezior na Pojezierzu Wałeckim. Jego powierzchnia wynosi 847,5 ha. Długość linii brzegowej wynosi około 37,6 km i głebokości maksymalnej – 41 m. na północnym krańcu znajduje się zatoka o długości odpowiednio 1,5 km. Podobna ale jeszcze dłuższa zatoka znajduje się w południowej części jeziora. W centralnej części jeziora ( poza gminą Mirosławiec) są dwie wyspy o łącznej powierzchni nieco ponad 4 ha.

Brzegi jeziora tworzą liczne skarpy porośnięte lasem liściastym, głównie wiekowymi bukami. Na jednym z takich pagórków znajdujących się w północno – wschodniej części Bytynia istniało grodzisko słowiańwskie. Wykopaliska ujawniły szczątki po palisadzie i drewnianych budowlach, a także elementy ceramiki z XII w.

Jezioro jest dobrze natlenione w górnych warstwach. Jezioro i jego otoczenie stanowi od kilkunastu lat rezerwat krajobrazowy. Pomimo, że jest to rezerwat, wody tego jeziora są udostępnione dla wędkarstwa i okresowego żeglarstwa. Wokół jeziora istnieje kilka miejscowości, gdzie znajdują się obiekty służące udostępnieniu jeziora. Są one zlokalizowane w Drzewoszewie, Nakielnie i stanicy harcerskiej w Próchnówku. Również w porozumieniu z gospodarzami takich wsi jak: Bytyń, Próchnowo, Jabłomkowo, Nakielno, Marcinkowice, Jamienko można skorzystać z ich domostw oraz stworzyć tam bazę wypadową dla swojej rodziny do odpoczynku i wędkarskich wypraw.

Jezioro Bytyń stanowi też ważny fragment szlaku kajakowego, który bierze swój początek w Wałczu na jeziorze Raduń. Stąd z kolei ciekami wodnymi oraz poprzez jeziora Smolno Duże, Smolno Małe i Sumile dotrzeć można do Bytynia.

W Drzewoszewie znajduje się przystań żeglarska i centralny punkt organizacji regat żeglarskich. Największymi z nich są ogólnopolskie zawody o „Jesienny Puchar Optymista”.

Jezioro Kosiakowo

Jezioro Kosiakowo jest zbiornikiem owalnym, wydłużonym w kierunku póółnocno – zachodnim. Obrzeża akwenu są płaskie, łagodnie przechodzą w łąki, grunty orne i nieużytki. Wschodni brzeg porośnięty jest trzciną i sitowiem.

Powierzchnia lustra wody wynosi ponad 40 ha, a jego długość – 1120 m, max. szerokość – 450 m. Długość linii brzegowej wynosi około 2,8 km, średnia głębokośc – 3 m. Akwen połączony jest ciekiem z rzeką Korytnicą.

Akwen jest atrakcyjny pod względem wędkarskim. W pobliżu nie ma żadnych zabudowań.

Jezioro Nieradź

Jezioro Nieradź zwane jest również Nieradzim Wielki, Nieradź Wielki, Nieradź Duży. Zbiornik ma kształt nieregularny, położony jest w kierunku północno – wschodnim. Okalają go tereny głównie bagienne. Dostęp do brzegów jest utrudniony. Brzegi prawie w całości porośnięte są trzciną i sitowiem.

Wód jeziora nie zasilają żadne cieki. Brak jest źródeł poważniejszych zanieczyszczeń. Zlewnię akwenu stanowią przede wszystkim lasy mieszane, które występują tu na dość znacznych wzniesieniach.

Jego powierzchnia to około 25 ha, długośc – 850 m, szerokośc max. - 475 m. długość linii brzegowej wynosi około 2 km. Głębokośc maksymalna około 10 m, zaś średnia – 4,9 m.

Inne jeziora w sąsiedztwie jez. Nieradź

W rejonie Nieradzia, niemal w jego sąsiedztwie, znajdują się jeszcze cztery inne jeziora typu wytopiskowego: Nieradź Mały, Nieradzinek, Sądowo Wielkie, Okuninko.

Jezioro Orle Wielkie

Jezioro Orle Wielkie położone jest około 2,5 km na południowy – zachód od wsi Orla oraz około 3 km w kierunku północno – zachodnim od Łowicza Wałeckiego. Orle Wielkie jest zbiornikiem polodowcowym o kształcie nieregularnym. Położone jest w kierunku wschodnio- zachodnim. Okalające go tereny to dość strome zbocza porośnięte lasem mieszanym o przewadze drzew liściastych. Od strony południowo – wschodniej przylega do jeziora podmokła łąka, przez którą przepływa niewielki ciek.

Powierzchnia jeziora wynosi około ponad 20 ha. Jego dlugość wynosi do 1100 m, szerokość max. - 410 m. długość linii brzegowej wynosi około 3 km. Głębokośc maksymalna sięga ponad 25 m, zaś średnia – 4 m. Jezioro to posiada dno z bardzo zróżnicowaną rzeźbą, czasami o wręcz zaskakującej konfiguracji. W wielu miejscach znajdują się głębokie „studnie” o niemal pionowych ścianach. Średnice ich natomiast są niewielkie, wynoszą od kilku do kilknastu metrów. Środkiem jeziora przechodzi głęboki rów, kilkunastometrowej szerokości.

Podobnie jak dno urozmaicona jest linia brzegowa jeziora, posiada ono kilka atrakcyjnych zatok. Toń Orla Wielkiego ma jasnozielony odcień, jego wody zaliczane są do I klasy czystości.

Akwen zasobny jest w roślinność. Pas ntrzcin i oczeretów znajduje się ponad 80 % liniibrzegowej. W toni wodnej występuje grążel żółty i grzybień biały.

Jezioro Sadowskie

Jezioro Sadowskie nazywane czasami Woligoszcz, ma kształt nieregularny. Obrzeża akwenu są łagodne, porośnięte prawie w całości lasem. Na północnym wschodzie rozciągają się podmokłe śródleśne łąki. Zbiornik jest przepływowy, posiada jeden niewielki dopływ i odpływ – ciek Zgnilec, który wypływa z jeziora Łęknica znajdującego się 200 m powyżej Jeziora Sadowskiego. W pobliżu położone jest także jezioro Sarnie.

Powierzchnia ogólna jeziora Sadowskiego wynosi ponad 25 ha, długość 730 m, szerokość – 600 m. długość linii brzegowej wynosi około 2,1 km, maksymalna głębokość – 27 m, zaś średnia – 10,2 m. zbiornik posiada dość urozmaicone dno. Stoki misy jeziornej są strome. Głęboczek znajduje się w północno – zachodniej części. W jeziorze Sadowskim występuje wyraźne uwarstwienie termiczno – tlenowe. Natlenienie wody dobre do 20 m. Przezroczystość wody jest duża, sięga do 2,5 m.

Roślinność wynurzona ( trzcina) zarasta wąskim pasem prawie całą długość linii brzegowej i zajmuje powierzchnię około 4,5 ha. Rośłinność zanurzona sięga do głębokości 5 m, tworząc zwarte łąki podwodne.

Jezioro Hanki

Jezioro Hanki, zwane również: Sądowo, Sądowo Wielkie, Ceglane, ma kształt nieregularny, położone jest w kierunku wschód – zachód. Akwen ten usytuowany jest wśród lasów. Obrzeża od strony zachodniej, wschodnirj i południowej przechodzą w łagodne, zalesione zbocza. Natomiast od północy jeziora otacza wysoka skarpa, porośnięta także lasem.

Powierzchnia ogólna jeziora wynosi ponad 12 ha, długość – 510 m, szerokość – 310 m. Długość linii brzegowej wynosi około 1,4 km, średnia głebokość – 1,9 m. Dno zbiornika jest słabo urozmaicone, gliniaste. Brzegi dośc twarde, dobrze dostępne.